Tv-programma linkt recente school shooting aan Fallout 4

In een recente uitzending (zie onderaan dit artikel) van het Amerikaanse nieuwsprogramma Inside Edition, dat op YouTube bijna 10 miljoen volgers heeft, wordt een link gelegd tussen de recente school shooting in Oxford Township (Michigan, VS) en Fallout 4. Op die manier worden games nog maar eens aangehaald als een van de oorzaken van dergelijke drama's.

De school shooting in kwestie vond plaats op 30 november. Op de Oxford High School schoot de 15-jarige Ethan Crumbley toen 4 studenten dood, terwijl nog 7 andere mensen gewond raakten.

Problematisch gedrag en de rol van ouders

In aanloop naar het drama waren er al talloze aanwijzingen dat het met Ethan ooit eens ernstig fout zou gaan. Naast problematisch gedrag in het algemeen waren er in de dagen voor de school shooting enkele incidenten die konden doen vermoeden dat Ethan helemaal zou ontsporen.

Zo werd Ethan betrapt toen hij op zijn smartphone munitie zocht om te kopen. Tegenover de directie van zijn school verklaarde hij evenwel dat hij met zijn familie regelmatig naar de shooting range gaat als hobby. De directie nam toen contact op met de moeder van Ethan om de kwestie te bespreken, maar die antwoordde niet. In plaats daarvan stuurde ze wél een bericht naar haar zoon: "LOL I'm not mad at you. You have to learn not to get caught."

Ook op een ander moment sprongen de ouders van Ethan minimaliserend met de feiten om. Een leerkracht had een verontrustende tekening van Ethan gevonden waarop een wapen en kogel te zien waren, evenals een persoon die neergeschoten was en hevig bloedde. Op de tekening stond ook een smilie, evenals de woorden "The thoughts won't stop. Help me", "Blood everywhere", "My life is useless" en "The world is dead."

Toen Ethan hiervoor op het matje werd geroepen, werden ook zijn ouders naar de school gehaald. Die kregen te horen dat ze binnen de 48 uur professionele hulp voor hun zoon moesten zoeken. De directie wilde ook dat Ethan de school die dag zou verlaten, maar daar werd door de ouders hevig tegen geprotesteerd. Tegen Ethan waren immers geen officiële sancties van kracht en dus wilden ze dat hij gewoon op school en in de klas bleef.

Later die dag vond de school shooting plaats. Uit onderzoek nadien bleek dat Ethan het wapen dat hij gebruikte op het moment van de ontmoeting met de directie al ergens op school had verstopt.

Het schieten begon om 12:50 en om 13:22 begonnen de eerste nieuwsberichten erover te verschijnen. 7 minuten later stuurde de moeder van Ethan haar zoon een bericht: "Ethan don't do it." Om 13:37 belde de vader van Ethan de hulpdiensten om te melden dat een van zijn wapens verdwenen was en dat de school shooter mogelijk zijn zoon Ethan was, wat dus ook bleek te kloppen.

De hele zaak krijgt veel aandacht in de VS, niet omdat het een zoveelste school shooting is, maar wel omdat naast Ethan ook de ouders aangeklaagd worden. Zij zouden namelijk te onzorgvuldig zijn omgesprongen met hun wapenbezit en de blootstelling daarvan aan hun zoon, waardoor het voor Ethan te makkelijk was om aan een wapen te geraken. Op de ouders werd na de feiten trouwens ook een klopjacht georganiseerd omdat ze gevlucht leken te zijn, al wordt dat tegengesproken door hun advocaat, die zegt dat ze de stad hadden verlaten voor hun eigen veiligheid.

De link met Fallout 4

Terug naar de reportage van Inside Edition, waarin verder wordt gekeken naar aanwijzingen over het gedrag en de mentale toestand van Ethan. Uitlatingen op sociale media worden als "duister" omschreven. Het nieuwsprogramma haalt daarbij een quote aan die Ethan online plaatste: "Now I Am Become Death, The Destroyer Of Worlds. See You Tomorrow Oxford."

Inside Edition meldt vervolgens dat deze quote opduikt in de "gore videogame" Fallout 4, waarna een kort fragment wordt getoond van een oude video waarin Ethan zijn "collectie gewelddadige games" toont, waaronder GTA IV en Battlefield 4.

De quote in kwestie zit natuurlijk inderdaad in Fallout 4, maar de oorsprong ligt elders. Het citaat komt oorspronkelijk namelijk uit Bhagavad Gītā, een oud hindoeïstisch geschrift over de oppergod Vishnu. In het Westen is het citaat bekend geworden via J. Robert Oppenheimer, een van de "vaders van de atoombom", die ernaar verwees om te beschrijven wat men dacht toen men zag waartoe hun bom in staat was. Geen onlogisch citaat dus om in een game als Fallout 4 op te duiken.

Gebrek aan nuance

Hoewel we ons als gamers moeten hoeden voor een té defensieve houding waarbij we ontkennen dat games ooit een probleem zouden kunnen vormen, is het probleem hier natuurlijk vooral dat games nogal ongenuanceerd aan de feiten gekoppeld worden en in de reportage een te zwaar gewicht krijgen.

Gewelddadige games kunnen natuurlijk bijdragen tot een karakterschets, en kunnen een mentaal reeds onstabiel persoon verder negatief beïnvloeden, zeker op jonge leeftijd, maar in zulke gevallen gaat het dan wel om een versterking van onderliggende psychische problemen, die bij Ethan duidelijk aanwezig lijken te zijn. Dat en de lakse houding van de ouders tegenover het problematishe gedrag van hun zoon en de toegang tot vuurwapens worden in de reportage amper onderstreept.