System Shock 2

Geschiedenisles in System Shock 2

(Heruitgave via GOG.com)

Er zijn zo van die games waar iedereen wel van gehoord heeft en die vaak genoemd worden als belangrijk in de geschiedenis van onze hobby, maar die uiteindelijk door niet zo veel mensen effectief gespeeld werden. System Shock 2 is zo'n spel. Toen het in 1999 op de proppen kwam, werd het overladen met prijzen en hoge scores, maar spijtig genoeg vertaalde dit zich niet in commercieel succes. Ook ik moet bekennen dat ik het spel indertijd heb laten passeren. Met de heruitgave van het spel op GOG echter heeft nu eigenlijk niemand nog een goed excuus om deze klassieker niet aan zijn archief toe te voegen.

GOG voegt regelmatig titels aan zijn repertoire toe die uit de middeleeuwen van de gamegeschiedenis dateren. Het zou nutteloos zijn om deze allemaal aan een review te onderwerpen gezien er op het internet meer dan genoeg informatie te vinden is. System Shock 2 breekt deze regel wegens het toch wel speciale verhaal dat erachter hangt. Al jaren probeerde men het spel binnen te halen maar door allerlei ingewikkelde rechtenkwesties was het lang een uitzichtloze zaak. Dit spel op een legale manier verkrijgen was dan ook quasi onmogelijk. Ondanks dit feit bleef de grote fancommunity dit spel ondersteunen met grafische updates en verbeteringen. Uiteindelijk zag iedereen in dat dit spel nog wat waarde had en dat het heel wat centjes in de la zou kunnen brengen. Nu het spel dan eindelijk terug beschikbaar is, is het nog de vraag of dit spel in de huidige wereld een fijne gerijpte wijn is, of eerder een zure azijnsmaak heeft gekregen.

In System Shock 2 kruip je in de huid van een naamloze soldaat die zonder geheugen onverwacht ontdooid wordt terwijl zijn verlaten schip aangevallen wordt door bizarre wezens. Met initieel niet veel meer dan een moersleutel moet je op verkenning gaan om uit te zoeken wat er aan de hand is. Zoals algemeen bekend is, zijn de System Shock-games de spirituele voorlopers van de huidige Bioshock-games, en zijn ze ook geschapen door dezelfde handen: die van Ken Levine en zijn makkers bij Irrational Games. Iemand die bekend is met de Bioshock-games zal dan ook overal gameplayelementen herkennen, maar ook een spel als Dead Space is zeer schatplichtig.

Ook in System Shock 2 moet je een verlaten locatie verkennen die voor veel mensen ooit een idyllisch oord was. Je krijgt instructies en de hoogst noodzakelijke informatie via de radio, maar om echt te weten te komen wat er allemaal aan de hand is moet je op zoek naar audiobestanden die het relaas van de bewoners van het ruimteschip vertellen. Wapens en zeker munitie zijn schaars en er op los schieten is zeker geen optie dus je zal soms moeten terugvallen op sluipen en vijanden ontwijken. Zeker in het begin zijn zelfs de meest eenvoudige monsters gevaarlijk genoeg om de speler in enkele klappen te doden. Leg je toch het loodje, dan kom je terug tot leven in een machine die de speler opnieuw opbouwt, ook al iets dat we kennen uit Bioshock. Door het gebrek aan offensieve mogelijkheden, de gevaarlijke vijanden en de soms paniekerige logs creëert het spel op een natuurlijke manier een horrorsfeer. Dit gevoel wordt nog versterkt door de vrij chaotische levellayouts en het feit dat er veel meer te ontdekken valt voor wie durft te verkennen.

Het grootste verschil met hedendaagse games is dat een System Shock 2-speler niet bang mag zijn van heel wat complexiteit. Zo wordt je doel niet permanent aangegeven in je scherm of op de minimap en zal je goed moeten opletten tijdens gesprekken over de situatie wil je jezelf niet nodeloos in gevaar brengen. Zo wordt ergens terloops vermeld dat het een goed idee is om camera's te vernietigen. Waar zo'n camera in een recent spel opvallend aanwezig is, en je voldoende waarschuwing zal geven via audiovisuele indicaties, heb je in System Shock 2 welgeteld één seconde om de camera te vernietigen wil je het de komende minuten niet opnemen tegen een eindeloze stroom vijanden.

Een ander voorbeeld zijn de verschillende soorten munitie in het spel. De ene soort is beter tegen organische vijanden, terwijl je met de de andere beter tegen robots vecht. Als je dan onverwacht tegenover een vijand komt te staan waarvoor je het verkeerde soort munitie geladen hebt, kan je ervoor kiezen om via de, behoorlijk onhandige, interface snel andere kogels te laden met het risico dat je ondertussen een paar klappen krijgt of om gewoon de vijand neer te leggen door meer kostbare kogels te verschieten. Het beheren van je inventory en alle andere menu's schalen spijtig genoeg niet goed mee naar hedendaagse resoluties zodat je soms wel veel moeite moet doen om alles te lezen of een bepaald item te zoeken.

Voor de rest zijn de graphics van System Shock 2 een kind van hun tijd. Zelfs toen het uitkwam, schoor dit spel al geen hoge toppen. Omdat het spel zich voor een groot deel in een ruimteschip afspeelt en de omgevingen dus vooral uit rechte lijnen en vlakke oppervlaktes bestaan, is dit deel best goed geconserveerd, maar van zodra er iet of wat afgeronde zaken in beeld komen, valt het geheel een beetje in het water. Gelukkig zijn er al vele jaren enkele texture packs zoals SHTUP en Rebirth beschikbaar die dit probleem voor een deel opvangen, en met de release op GOG kan men verwachten dat deze nog verbeterd zullen worden. Ook het geluid klinkt soms gedateerd maar de goede voice acting maakt veel goed. De soundtrack van het spel, die je overigens ook krijgt bij de aankoop, is nog altijd een meesterwerk dat zijn reputatie zeker waard is.