PILE OF SHAME | 41. Hellblade: Senua's Sacrifice (2017)
Een gedocumenteerde poging van Uberkamper om zijn persoonlijke Pile of Shame tot nul te herleiden.
Uberkamper nam bij het begin van dit jaar het goede voornemen om zijn persoonlijke Pile of Shame te reduceren tot een vers geploegde akker in de polders van de Moeren (tot nader order nog steeds het meest vlakke stuk land van Vlaanderen).
41. Hellblade: Senua's Sacrifice (2017)
Opgelet: deze tekst bevat spoilers!
Tot op vandaag durft een slecht geïnformeerde journalist wel eens in de gazet schrijven dat er geen vrouwelijke hoofdpersonages in computergames bestaan. Daarmee bedoelen deze ietwat misogyne broodschrijvers dat ze er wel zijn, maar dat mannen in games keer op keer het voorrecht krijgen om schaamteloos hun eigen heldhaftige zelf te zijn. De functie van een vrouw daarentegen bestaat erin om identiek dezelfde mannenrol op te nemen maar dan in een aantrekkelijk geseksualiseerd lichaam. Vandaar bijvoorbeeld dat een vrouwelijk harnas in klassieke RPG’s letterlijk weinig om het lijf heeft en dat het lichaam van Lara Croft een anatomisch mirakel mag heten, aangezien het gewicht van haar boezem haar eenvoudig zou verhinderen om zich zonder rugpijn voort te bewegen.
Het spreekt voor zich dat het hier over een wat achterhaalde en onnozele misvatting gaat die vooral door een oudere generatie journalisten gebezigd wordt. De meeste zichzelf respecterende games hebben hun puberteit inmiddels achter zich gelaten en koesteren eventuele restanten ervan zonder schaamte of op een wat meer ironische manier.
Een van de vele verdiensten van Hellblade: Senua’s Sacrifice is dat dit wat hardnekkige misverstand in ieder geval definitief uit de wereld verbannen is. Senua, het psychisch getormenteerde hoofdpersonage van Hellblade, moet met voorsprong de moedigste vrouw zijn die ooit het voorrecht heeft gehad om in een game op te treden. Het spel verhaalt op geloofwaardige wijze dat zij tijdens haar jeugd meerdere lange periodes van psychose doormaakte. Gelukkig zijn vandaag de dag psychiatrische instellingen redelijk goed uitgerust om mensen de periode te helpen overbruggen waarin hun gedachten en zintuiglijke ervaringen niet meer overeenstemmen met de realiteit. Sinds 1 januari 2025 is de term geestesziekte in België zelfs verdwenen en bestaat er een nieuw systeem van vrijwillige behandeling onder voorwaarden. Helaas waren de mensen van het Schotse boerengat waar Senua opgroeide in de 7e eeuw op hun zachtst gezegd niet helemaal klaar voor een kind dat regelmatig volledig de voeling met de realiteit verliest. De moeder van Senua, die aan dezelfde aandoening lijdt, wordt uiteindelijk op de brandstapel gezet omdat in haar ziekte de oorzaak van een pestepidemie wordt gezien. Senua zelf krijgt van haar vader een paar gewelddadige pogingen over zich heen om de ziekte, die gezien wordt als een vloek van de goden, uit te bannen. Zij wordt met andere woorden het slachtoffer van een omgeving die niets met haar ziekte kan aanvangen en uit angst en onwetendheid bereid is om haar als zondebok op te offeren. Enkel bij Dillion, een jongeman die haar liefde en begrip toont, slaagt Senua erin om even troost te vinden.
Wanneer een nieuwe psychotische episode zich aandient vlucht Senua de wildernis in, noem het gerust een vroegtijdelijke variant van vrijwillige gedwongen opname. Helaas blijkt bij haar terugkomst haar hele dorp uitgemoord te zijn door plunderende Noormannen. Zij ziet hierin een gevolg van haar vloek en besluit om met het afgehakte hoofd van haar geliefde naar de mythologische hel van de vuige Noormannen te trekken om daar Dillions leven terug te eisen van de godin Hela. Begeleid door een koor van gekmakende stemmen in haar hoofd, met een duisternis die soms als golven over haar heen trekt, waadt Senua heupdiep door moeraslanden waar rijen gespietste lijken staan te rotten. Met een verbetenheid die geboren is uit wanhoop en moed geeft ze vervolgens twee demonen, een van vuur en een van illusies, een formidabele schop onder hun kloten, enkel en alleen maar om tot voor de toegangspoort van de hel te kunnen stappen. B.J. Blazkovitz, Master Chief, Solid Snake en zelfs Kratos zouden bij dit alles wenend om hun mama roepen. Niet omdat ze niet sterk genoeg zijn, maar omdat hun inwendige leven samenvalt met hun daden. Het zijn voorbeelden van echte mannen die de rol die de samenleving van hen verlangt zonder ironie uitvoeren. Senua daarentegen wordt verscheurd door angsten. De realiteit waarin ze beweegt is onzeker en verraderlijk, haar motivatie is geen rationele beslissing op basis van kennis en uitgaande van haar eigen kracht, maar een gevoel voor de richting die ze moet gaan, omdat elk alternatief voor haar wel fataal moet aflopen. Zij wil niet zwemmen, maar ook niet verzuipen. Zij is fataal zwak, maar beschikt over een door en door verbeten moed die niet gedreven door een mannelijke drang naar macht of vergelding, maar door een instinctieve vrouwelijke zucht naar leven en liefde, zelfs wanneer alles in en rond haar verstikt raakt door duisternis.
Net die kwetsbaarheid maakt van Senua ook een ontroerend personage. Een effect dat nog versterkt wordt door haar plaats in een direct betrokken medium als computergames en door de stemmen in haar hoofd die weerklinken in de koptelefoon van de speler. Naast haar rol als plaatsvervangend slachtoffer door de inwoners van haar dorp, brengt Senua ook het (titelgevende) offer van haar eigen leven: Zij geeft zich totaal en verliest zich totaal in haar poging om door de hel te trekken om haar geliefde terug tot leven te wekken. Master Chief mag bij het horen van dit verhaal nog zo hard beweren dat het zweet is dat de binnenkant van zijn helm doet bewasemen, maar wij mannen weten wanneer het tijd is om onze tranen te verbergen en onze ontroering door te slikken. Gevoelens zijn er voor ons om op te kroppen tot aan die eerste hartinfarct toe. Het is bij dit alles overigens een open vraag of de vergaming van Senua’s leven helend is voor mensen die zelf psychose hebben, maar dit spel heeft in ieder geval de enorme verdienste dat het een beeld geeft van wat het is om een psychose te hebben.
Gelukkig loopt het allemaal nogal goed af voor Senua. De kop van Dillian als plotobject voor de makers of transitief object voor Senua wordt uiteindelijk als een nutteloos ding weggesmeten en van haar vloek wordt, nogal hedendaags, een gave gemaakt waarmee ze een nieuwe stralende toekomst instapt. Inmiddels weet Uberkamper dat er ook een tweede game met haar als hoofdpersonage werd gemaakt. Hopelijk zijn de makers erin geslaagd om haar ook daar niet triomfantelijk te laten toetreden tot het pantheon van de bovenmenselijke helden, maar haar gewoon haar eigen vrouwelijke zelf te laten zijn. Zeker is wel dat dit eerste deel in de saga van Senua door iedere zichzelf respecterende gamer gespeeld zou moeten worden.
Hellblade: Senua's Sacrifice (2017)
Pro
- Onverbruikte mix van Keltische en Noorse mythologie
- Beenharde confrontatie met psychose
- Ontroerend verhaal met sterk vrouwelijk hoofdpersonage
- Verplichte kost voor iedere gamer!
Contra
- Vrij overbodig en wat enerverend concept van voortschrijdende corruptie in het lichaam van Senua
- Verhaal via flashbacks, geheugenstenen en inwendige stemmen is soms wat moeilijk te volgen
Wie is Uberkamper?
Uberkamper. Zijn van nature trage en beschouwende speelstijl lijkt zozeer op "campen" dat besloten werd deze doorgaans pejoratieve nomenclatuur als eretitel te adopteren. De variant met "K" i.p.v. "C" bleek evenwel ongelukkigerwijze naar het Duitste woord voor vechten te verwijzen, eerder dan naar het Engelse woord voor Kamperen. "Uber", eveneens aan het Duits ontleend, betekent dan weer: alles en iedereen overtreffend. Dat is natuurlijk, laat ons eerlijk zijn, de enige manier om een spel te spelen. Uberkamper kan dus evenzeer verwijzen naar het overtreffende vermogen om stil in een hoek te liggen en te wachten tot het spel gedaan is, als naar degene die het speelveld overheerst en domineert. De beiden zijn correct.
