ACTA volgens de Belgian Anti-piracy Federation
Wat er al een tijdje zat aan te komen, is intussen ook werkelijkheid geworden: het Europees Parlement heeft ACTA weggestemd. De internetcommunity slaakte een zucht van opluchting, terwijl de voorstanders teleurgesteld spraken van een gemiste kans.
Maar wie luistert naar die voorstanders? Negeren we hen niet al bij voorbaat omdat het makkelijker is te geloven in een corrupte organisatie die onze internetvrijheid van bovenaf aan banden wil leggen? Is het niet veel aantrekkelijker om te geloven in een verhaal van een internetcommunity die zich verzet tegen het establishment, het kleine volk dat, als het zich verenigt, zegeviert? Waarom lijken we blind en doof voor de argumenten van voorstanders en aanvaarden we meteen wat tegenstanders, soms onterecht, beweren?
Om eens de andere kant van het verhaal te kennen, trok 4Gamers naar de Belgian Anti-piracy Federation (BAF), waar directeur Christophe Van Mechelen uitgebreid de tijd nam om te antwoorden op onze vragen naar aanleiding van het wegstemmen van ACTA door het Europees Parlement. In de loop van de komende dagen en weken zullen we trachten nog meer perspectieven omtrent ACTA aan bod te laten via interviews met nog meer betrokken partijen, zowel voor- als tegenstanders.
Over de Belgian Anti-piracy Federation
De Belgian Anti-piracy Federation (BAF) is een VZW die in België en Luxemburg strijdt tegen piraterij en namaak van films, muziek en games. Daarnaast levert BAF bepaalde diensten aan bijvoorbeeld de boeken- en krantensector, en Vlaamse en Waalse producenten van films, series en tv-programma's. BAF vertegenwoordigt zowel internationale bedrijven als lokale, Belgische producenten en distributeurs. Een overzicht:
|
Interactief (games) | Activision/Blizzard, Bethesda Softworks (Zenimax Benelux), Disney Interactive Studios, Electronic Arts, Microsoft Belgium, Namco Bandai Partners Benelux, Nintendo Benelux, SEGA Benelux, Sony Computer Entertainment Benelux, Take 2 Interactive Benelux, THQ Benelux, Ubisoft Entertainment, Ubisoft Entertainment België, Warner Bros. Interactive |
Muziek | 2Brains Entertainment Group, ARS Entertainment, BMG Rights Management (Benelux), CNR Music Belgium, Codaex, EMI Music Belgium, Harmonia Mundi, HKM Records, Impuls International, Jean Kluger, LC Music, N.E.W.S., Petrol, Piet Roelen Productions, Play It Again Sam, Sony Music Entertainment Belgium, Stepp- in - Onadisc artists, Studio 100, Tracks, Universal Music Belgium, V2 Benelux, Warner Music Belgium |
Video | A-Film, Belga Home Video, CNR Music Belgium, Dutch Filmworks, EMI Music Belgium, Médiathèque de la Communauté Française de Belgique, Paramount Home Entertainment Benelux, Play It Again Sam, Sony Music Entertainment Belgium, Sony Pictures Home Entertainment, Twentieth Century Fox Home Entertainment, Twin Pics, Universal Music Belgium, Universal Pictures Belgium, Walt Disney Studios Home Entertainment, Warner Home Video, Warner Music Belgium |
|
De missie van BAF bestaat erin het illegaal aanbod en de illegale handel aan te pakken. Wat fysieke piraterij betreft, verstaat men daaronder bijvoorbeeld mensen die kopieën maken van films, muziek en games en die dan verkopen op markten etc. Online betreft het voornamelijk mensen die auteursrechtelijk beschermde films, muziek en games uploaden en mensen die illegale websites en platformen uitbaten waar deze werken zonder toestemming ter beschikking worden gesteld.
ACTA: een gemiste kans
Wat is het officiële standpunt van BAF ten aanzien van ACTA en de afwijzing ervan door het Europees Parlement?
Christophe Van Mechelen: De afwijzing van ACTA is een gemiste kans om de strijd tegen illegale online platformen en de verspreiding van fysieke namaakproducten op een efficiëntere manier aan te pakken. In tegenstelling tot wat de tegenstanders luidkeels geroepen hebben, was dat het doel van ACTA, niet het beknotten van de individuele vrijheden. ACTA was er op gericht inbreuken tegen auteursrechten efficiënter te kunnen aanpakken om op die manier de sector en de mensen die er in tewerkgesteld zijn te kunnen beschermen.
Om de strijd tegen piraterij te kunnen voeren, zijn efficiënte procedures nodig tegen illegale online platformen. Zij vormen een immense bedreiging voor de legale winkels. Je mag niet vergeten dat legale platformen zoals iTunes, Spotify etc. ten eerste de toestemming hebben van de producenten om die content aan te bieden, ten tweede dat een deel van de inkomsten gebruikt wordt om de artiesten, auteurs en producenten te vergoeden, en ten derde dat die bedrijven belastingen betalen in de landen waar ze gevestigd zijn. Bij illegale platformen is het net omgekeerd: zij bieden die content aan zonder toestemming en verdienen soms tot tientallen miljoenen dollars per jaar op de kap van artiesten en producenten, want er gaat geen cent van de inkomsten van hun sites terug naar die rechthebbenden.
Het doel van ACTA was ook om in alle landen een minimum aan acties mogelijk te maken indien auteursrechten op grote schaal met de voeten worden getreden. In België heb je een goed opgemaakte auteurswet en kan je het optreden van ordediensten en gerechtelijke instanties verkrijgen indien deze worden geschonden. In sommige andere landen is dat echter niet het geval en georganiseerde piraten en criminele organisaties die handel drijven in namaakproducten weten dat ook. Zij gaan hun operaties en websites dus steevast in die landen onderbrengen waar het gerechtelijk apparaat te wensen overlaat en waar het dus heel wat moeilijker is om tegen die illegale praktijken op te treden. Door dat minimum aan garanties inzake optreden tegen auteursrechtelijke inbreuken worden producenten ook gerustgesteld. Indien bijvoorbeeld een Vlaamse producent zijn films in een ander land wil ditribueren, dan weet hij dat er op een degelijke manier kan worden opgetreden tegen fysieke en online namaak en piraterij van zijn films.
Tegenstanders hebben gezegd dat ACTA ertoe diende om een "three strikes"-model, zoals HADOPI in Frankrijk, te bekomen. Dat staat nergens in de tekst. ACTA zou ook eisen van alle internetaanbieders dat ze hun netwerken zouden monitoren en filteren. Ook dat staat nergens in de tekst. Meer nog: het garanderen van fundamentele rechten zoals privacy, vrijheid van meningsuiting en bescherming van gegevens staat uitdrukkelijk vermeld in de basisprincipes van de tekst.
ACTA zou de verkoop van generische geneesmiddelen verbieden. In de tekst staat uitdrukkelijk dat ACTA zich houdt aan het Doha-verdrag (met als handelsbarrières in de wereld op te heffen en vrije internationale handel mogelijk te maken) en dus geen beperkingen oplegt aan de handel in generische geneesmiddelen. Namaakgeneesmiddelen die schadelijk zijn voor de gezondheid zijn uiteraard een andere zaak.
De hackersgroep Anonymous pleit met zijn vele acties voor vrijheid van internet en verbod op censuur. Tezelfdertijd halen ze zelf constant sites neer, wat indruist tegen wat ze zelf bepleiten. ACTA en anti-piraterijacties in het algemeen werden afgedaan als censuur. Dat heeft helemaal niets te maken met censuur. Je zou kunnen spreken van censuur als men zou proberen om een site als IMDb neer te halen, waar informatie en reviews inzake films en series te vinden is, maar niet als men probeert actie te ondernemen tegen sites waar films, muziek, games, boeken, software op illegale wijze worden aangeboden zonder toestemming en zonder de auteurs en artiesten te vergoeden. Dat heeft helemaal niets meer te maken met het recht op informatie en vrije meningsuiting.
Tegenstanders hekelden ACTA ook als een geheim akkoord. De tekst stond echter al sinds april 2010 online en de onderhandelingen inzake ACTA zijn verlopen volgens dezelfde richtlijnen en regels als alle andere Europese akkoorden. Handelscommissaris De Gucht heeft trouwens aan alle plenaire zittingen deelgenomen en heeft mondelijk en schriftelijk geantwoord op tientallen vragen inzake het verdrag. Kortom: een groot deel van de weerstand tegen ACTA is gebaseerd op foute informatie en werd onterecht onder het vaandel van censuur gevoerd.
ACTA zou ook een positief effect gehad hebben voor consumenten. We worden immers dikwijls geconfronteerd met mensen die via officieuze websites items bestellen, die dan door de douane worden tegengehouden omdat het namaakartikelen betreft. Door die malafide sites offline te halen, worden consumenten beschermd. Ook op illegale sites moet je soms een emailadres, kredietkaartgegevens etc. opgeven. Het risico op misbruik is dan ook zeker niet ondenkbaar.
Kritisch voor de EU-parlementsleden
Afgelopen maanden waren er al een hoop indicaties dat het Europees Parlement negatief stond ten aanzien van ACTA. Komt de afwijzing alsnog als een verrassing?
Van Mechelen: Niet echt. Het was wel verwacht, al hadden we alsnog gehoopt dat het parlement niet zou bezwijken onder de veelal onterechte kritiek. Daardoor heeft het parlement eigenlijk nooit de kans gehad of gegrepen om het akkoord op de echte inhoud te beoordelen, namelijk de mogelijkheid om georganiseerde namaakhandel en illegale online platformen op een efficiënte manier aan te pakken in alle landen en op die manier de creatieve sector en de jobs die zij creëert veilig te stellen.
Zijn de Europese parlementsleden dan zo slecht geïnformeerd? Of trachten ze zich misschien populair te maken door tegen te stemmen? Kortom: waarom zou men een verdrag verwerpen als het in wezen zo goed is?
Van Mechelen: Ik denk dat je zeker en vast de druk van het grote publiek niet mag onderschatten. Je gaat je als politicus nu eenmaal niet erg populair maken met anti-piraterijmaatregelen en het blijven door het volk verkozen vertegenwoordigers. Daarnaast is online piraterij en internet in het algemeen een nogal gecompliceerde en technische materie waar niet alle politici in thuis zijn.
Een argument dat je vaak hoorde van vele parlementsleden is dat de problematiek moet opgelost worden door legale alternatieven aan te bieden en nieuwe businessmodellen te creëren. Uit ervaring, niet enkel in België maar ook in vele andere landen waar er nog meer legale diensten beschikbaar zijn (denk maar aan de VS en Nederland bijvoorbeeld), weten we echter dat enkel dat niet volstaat. Je kan niet concurreren met het "alles gratis"-model dat door de illegale diensten in de hand wordt gewerkt. Je moet steeds drie pijlers hebben om tot een oplossing of verbetering van het probleem te komen: maatregelen tegen illegaal aanbod, legale alternatieven aangepast aan de noden en wensen van de consumenten, en sensibilisering vanuit de sector en de overheid.
Je kan ook moeilijk zeggen dat er niet geïnvesteerd wordt in nieuwe legale businessmodellen. Denk maar aan Spotify, Simfy, Deezer, ... waar je voor €5 à €10 per maand toegang hebt tot meer dan 15 miljoen liedjes. Ondertussen is Spotify zelfs uitgegroeid tot de tweede grootste bron van inkomsten voor de muzieksector, na iTunes. Kijk ook maar naar diensten zoals Steam voor pc-games en de PlayStation en Xbox Stores waar je niet alleen legaal games kan downloaden maar ook films en series.
Vele parlementsleden haalden aan dat internet een algemeen recht is en dat ze niet willen dat internetaanbieders alle trafiek gaan monitoren en filteren. Dat stond echter niet in de tekst. Veelal werd dus gewoon de onterechte kritiek van de oppositie letterlijk overgenomen.
Volgens mij wordt het economisch model van het illegaal aanbod serieus onderschat door politici. Als je ziet dat torrentsites zoals The Pirate Bay 5 miljoen dollar per jaar verdienen aan hun site (en dus op de kap van de auteurs en artiesten wiens werken worden aangeboden) en sites zoals Rapidshare en MegaUpload tientallen miljoenen dollars per jaar opstrijken, dan zie je al snel dat het gewoon allemaal om geld draait en dat zij zeker niet de moderne Robin Hoods zijn die vanuit hun ideologische overtuiging vinden dat films, muziek, games, boeken en software gratis beschikbaar moeten zijn voor iedereen.
Het gaat hem dus helemaal niet om individuen die downloaden van op die illegale platformen. Vanuit BAF hebben wij ook nog nooit acties ondernomen tegen downloaders, enkel tegen uploaders en uitbaters van websites. Streamen en downloaden is een goede zaak en een noodzakelijke evolutie voor de toekomst van de sector, maar het moet wel gebeuren via legale diensten die de makers van die werken vergoeden voor de tijd en investeringen die zij in hun projeten gestoken hebben en waarmee zij dan opnieuw kunnen investeren in nieuwe projecten en artiesten. Illegaal downloaden is immers niet het probleem, maar louter het logische gevolg van het wijdverspreid illegaal aanbod.
Je zegt dat ACTA een minimumaanpak mogelijk moet maken op internationaal vlak en dat een wereldwijde aanpak belangrijk is. Heeft het Europees Parlement dan geen punt als het kritiek heeft op het feit dat India en China het verdrag niet ondersteunen, terwijl net daar zoveel namaakproducten gemaakt worden? Kan ACTA wel een effect hebben als het niet ook in die landen van kracht wordt?
Van Mechelen: Het plan was dat de BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India en China) na de goedkeuring door de EU zouden volgen. Je kan immers veel meer druk zetten op die landen als één Europees blok dat reeds toegezegd heeft om de strijd tegen commerciële namaal op te drijven. Het is inderdaad zo dat China een grote fabrikant en exporteur is van namaakgoederen. Als echter de EU dan vooral op vlak van douane het voor hen moeilijk maakt om hun producten hier nog te importeren of via EU-douanes te laten passeren, dan wordt dat uiteraard een enorm probleem voor hun illegale business.
Valt er ten aanzien van ACTA bepaalde kritiek te formuleren die in uw ogen wel terecht is en waar eventueel nog aan gesleuteld zou moeten worden?
Van Mechelen: Er moet meer gesensibiliseerd worden rond ACTA en rond het businessmodel waar het illegale online aanbod en de handel in namaakproducten rond draaien. Dat had kunnen helpen. Indien ze dat vanaf het begin hadden gedaan, dan waren vele onterechte beweringen en kritieken weerlegd alvorens ze zomaar door iedereen werden overgenomen. Enkele voorbeelden:
-
ACTA zou er voor zorgen dat rechthebbenden zelf politieagent kunnen spelen en zelf maatregelen kunnen nemen zonder tussenkomst van van het juridisch apparaat, de bestaande wetgeving en privacyregels. Dit wordt in de inleiding van ACTA reeds ontkracht. Alles gebeurt met respect voor bestaande nationale en internationale wetten en richtlijnen.
-
ACTA zou de verkoop van generische geneesmiddelen verbieden. Ook dit wordt tegengesproken door de tekst zelf, waarin staat dat het verdrag zich houdt aan de principes van de Doha-verklaring, die net bedoeld is om handelsbarrières in de wereld op te heffen en vrije internationale handel mogelijk te maken en geen beperkingen op te leggen aan de handel in generische geneesmiddelen.
-
ACTA zou het mogelijk maken dat de bagage van passagiers onderzocht wordt op namaakproducten en hun iPods op illegale muziek. In de feitelijke tekst staat letterlijk dat het niet daarover gaat, wel om pakketten en containers die worden verstuurd en die douanediensten moeten controleren en eventueel tegenhouden.
- ACTA zou downloaders van illegaal aangeboden auteursrechtelijke bestanden op internet aanpakken. Ook dit is niet de bedoeling van het verdrag. ACTA heeft als doel een minimum aan procedures in alle landen te waarborgen om te kunnen optreden tegen commerciële piraterij en namaak. Bovendien wordt zelfs de privacy van uitbaters van illegale sites nog voor een groot deelgegarandeerd. Identiteitsgegevens worden niet zomaar vrijgegeven vanuit de internetprovider of betalingsservice. Enkel via de bevoegde gerechtelijke instanties en bij voldoende juridisch onderbouwd bewijs kan men identiteisgegevens opeisen. Het is dan een grote stap om te gaan beweren dat ACTA rechthebbenden toelaat om zomaar buiten rechtbanken en de overheid om gegevens van downloaders kunnen verkrijgen.
Het einde van ACTA?
Is dit het einde van een dergelijk verdrag als ACTA of zijn er nog zaken mogelijk in de toekomst?
Van Mechelen: Het verdrag moet nu nog naar het Europees Hof van Justitie. Eigenlijk moest dit eerst gebeuren alvorens het Europees Parlement zou stemmen. ACTA kan nog door landen buiten de EU aanvaard worden (leden van WTO en WIPO). De onderhandelingen rond ACTA hebben jaren geduurd. Het valt dus te zien wat er inzake bescherming van auteursrechten de komende jaren nog gebeurt op EU-vlak.
Het Europees Parlement heeft ACTA afgewezen, maar staat men buiten Europa ook zo afkerig tegenover het verdrag? Zou het verdrag daar wel geïmplementeerd kunnen worden, is het op bepaalde plaatsen al van kracht en heeft dit invloed op Europese burgers?
Van Mechelen: ACTA kan nog zonder de EU voort, maar het is een serieuze aderlating zonder de 27 lidstaten. Voor zover ik weet is ACTA nog nergens van kracht.
De juiste aanpak
In Nederland heeft BREIN ervoor gezorgd dat ettelijke internetproviders de toegang tot The Pirate Bay hebben geblokkeerd, iets wat in België via gerechtelijk bevel ook werd afgedwongen. Toch blijkt dat het publiek dan nog meer bezig is met zulke zaken. Denkt u dat een blokkering van deze sites helpt of is er een andere aanpak nodig?
Van Mechelen: Online piraterij zal je nooit 100% uit de wereld kunnen helpen. Er zal altijd een groep van "die hard" piraten zijn die om het even welke maatregel probeert te omzeilen. Dat mag echter geen excuus zijn om niets te doen. Vandaag kunnen al die illegale platformen zomaar blijven bestaan en geld verdienen op de rug van auteurs, artiesten en producenten wiens films, games, muziek en boeken zij aanbieden.
Volgens mij is er sprake van getrapte verantwoordelijkheid. Het is logisch dat je eerst het probleem aan de bron zelf aanpakt. Soms werkt dat, zoals bij de sluiting van MegaUpload dat een enorm effect gehad heeft op andere illegale diensten en een boost gegeven heeft aan het gebruik van legale diensten. Zolang er echter niets gebeurt tegen de tientallen gelijkaardige sites die net hetzelfde doen, zal dat effect slechts tijdelijk zijn. Soms werkt dat principe echter niet. Kijk maar naar The Pirate Bay, een site die al ettelijke keren veroordeeld is (recent nog door het Hooggerechtshof in Zweden) en toch nog steeds online blijft. Wel, dan moet je volgens mij verder de ladder naar beneden kunnen gaan en van de hosting provider eisen dat hij de site offline haalt en van internetaanbieders dat zij de site ontoegankelijk maken.
Zulke maatregelen zijn echter wel efficiënt voor een groot deel van de "casual" piraten. Hoe moeilijker de toegang tot die platformen gemaakt wordt, hoe meer mensen overstappen naar legale platformen. We hebben de blokkering van The Pirate Bay laten monitoren en sinds de initiële blokkering eind september 2011, en de blokkering eind april 2012 van de .be-domeinnamen die The Pirate Bay had gecreëerd om die blokkade te omzeilen, zitten we nu aan 70% minder Belgische bezoekers op The Pirate Bay in vergelijking met eind september 2011. Als je de Belgische Alexa-ranking van depiraatbaai.be bekijkt (die dus in oktober 2011 werd aangemaakt kort na de blokkering door het Antwerpse Hof van Beroep), dan stond die in november 2011 op plaats 101. Vandaag staat die op plaats 2011. Je kan dus moeilijk zeggen dat het helemaal geen effect heeft. [nvdr: Het gebruik van de Alexa-ranking is immers ietwat omstreden omdat het geen representatieve data zou opleveren. Alexa is namelijk een systeem dat informatie haalt bij surfers die er zelf voor hebben gekozen om de Alexa-toolbar te installeren. Bovendien is Alexa vooral populair in Engelstalige gebieden.]
Wat de aanpak betreft: we moeten gewoon snelle en efficiënte procedures hebben om die illegale platformen aan te pakken, volgens het getrapt model dat ik aanhaalde. Het kan niet de bedoeling zijn dat je jaren bezig bent in de rechtbank om te kunnen optreden tegen één evident illegale site. Enkel op die manier kan je die sites het leven moeilijk maken. Want voor hen draait het allemaal om geld. Als ze steeds hun boel moeten verhuizen, als ze in steeds meer landen geblokkeerd worden, als ze geen beroep meer kunnen doen op betalingsdiensten als Paypal, VISA, Mastercard etc., dan houdt het voor hen ook op.
Vreest u niet dat de gemiddelde internetgebruiker altijd manieren zal vinden om eventuele maatregelen of beperkingen te omzeilen? Denkt u dat een sensibiliseringscampagne kan helpen om de publieke opinie positiever te maken ten opzichte van piraterijbestrijding en verdragen zoals ACTA?
Van Mechelen: Zoals gezegd zal je piraterij nooit 100% uit de wereld kunnen krijgen. Sensibiliseringscampagnes alleen werken niet, maar moeten zeker en vast deel van de oplossing blijven. Enkel en alleen legale platformen aanbieden werkt evenmin. Men moet ook optreden tegen die illegale platformen. We kunnen niet blijven concurreren met het "alles gratis"-principe dat in de hand gewerkt wordt door die illegale sites (en dat terwijl ze er zelf bakken geld aan verdienen).
De huidige en vorige generaties zijn opgegroeid met een overaanbod aan illegale content en (in het verleden) een tekort aan legale platformen. Daardoor is het uploaden van andermans films, muziek, ... en het downloaden uit illegale bron de normaalste zaak ter wereld geworden. Indien we echter die illegale platformen kunnen aanpakken en zoveel mogelijk wegwerken, in combinatie met bestaande en nieuwe legale diensten die de consumenten content aanbieden op de wijze die zij willen (zoals Spotify, iTines, VOD via gameconsoles, tv, internet, ...), dan zullen de volgende generaties hopelijk opgroeien in een wereld waar het gebruik van die legale diensten als de normaalste zaak wordt beschouwd.