Hearts of Iron IV

Hearts of Iron IV

De Paradox studio is de onbetwiste meester van het Grand Strategy genre. Al meer dan 15 jaar brengen ze consequente toppers uit in deze stijl: Europa Universalis, Victoria, Crusader Kings en Hearts of Iron belichten elk een specifieke periode in de wereldgeschiedenis en bieden telkens iets andere gameplay. Na zeven jaar is het opnieuw de beurt aan Hearts of Iron dat je de Tweede Wereldoorlog laat beleven als elk land ter wereld.

Wie zonder veel voorkennis aan een Hearts of Iron-spel wil beginnen, zal misschien denken dat het met zijn wereldkaart en legerpionnen op een iets moeilijker versie van Risk lijkt. Dat kan nauwelijks verder van de waarheid zijn. Grand Strategy games vormen één van de meest complexe gamegenres. Hun ondoorgrondelijkheid is bijna legendarisch, net zoals het gebrek aan een goede tutorial voor nieuwkomers. Hearts of Iron IV is hierop geen uitzondering. Er is wel een soort tutorial voorzien de je de absolute basis van het spel probeert uit te leggen aan de de hand van een campagne met Italië, maar deze is volstrekt onvoldoende om er als beginner enig nut aan te hebben. De hulp die je krijgt zijn meestal zaken die je zelf ook wel kan uitvissen mits enige ervaring met games: hoe een research tree werkt, hoe je troepen verplaatst,...

Van zodra de tutorial boodschappen eindigen, word je aan je lot overgelaten. Het spel geeft je wel op regelmatige basis informatie over punten waar je aandacht aan moet besteden: een tekort aan bepaalde grondstoffen, een nieuwe research optie kiezen,... Zonder kennis van de systemen in het spel, weet je niet wat je met sommige boodschappen moet aanvangen. Een ‘Low manpower’ boodschap is nutteloos als je niet weet hoe je voor meer manpower moet zorgen, een boodschap die zegt dat er geen template is voor een tank die je aan het bouwen bent, is ook niet erg behulpzaam als je geen idee hebt wat die templates zijn, waar je ze vindt of hoe je ze kan aanpassen…

Sommige onderdelen zoals handelen, algemene productie en diplomatie zijn relatief gestroomlijnd omdat ze op een macro-niveau behandeld worden. In die zin dat je soms zelfs iets méér controle zou willen over wat er allemaal gebeurt of hoe je bepaalde zaken kan aanpassen. Zo is er bijvoorbeeld geen mogelijkheid om handelsovereenkomsten op te zeggen. Andere zaken, zoals de samenstelling van je divisies zijn dan weer absurd gedetailleerd, zonder dat je echt goed begrijpt wat het voordeel van al dit micro-management is. Iets meer feedback over het nut van specifieke eenheden tijdens gevechten zou dit alleszins vereenvoudigen.

Ook zaken als het weer, het tijdstip, de locatie, specifieke research die je uitgevoerd hebt, politieke keuzes, generaals,... spelen achter de schermen een rol; zonder dat je achteraf echt duidelijk te weten komt wat voor een invloed dit eigenlijk had.  Hoewel de systeemvereisten voor dit spel dus niet erg hoog zijn, moet je er wel rekening mee houden dat je ook de tijd moet hebben om tientallen uren te investeren in het afstruinen van Wiki’s, fora en guides die geschreven werden door fans.

Wie dit er voor over heeft, of natuurlijk al voldoende ervaring heeft met Grand Strategy games, zal in Hearts of Iron IV een diepgang vinden die moeilijk te evenaren is. Kies uit één van de landen in de wereld en probeer de Tweede Wereldoorlog zo goed en zo kwaad als het kan te overleven of er zelfs van te profiteren. Het interessantste is natuurlijk om één van de belangrijke spelers in dit conflict onder je hoede te nemen: De Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan of de Sovjetunie. Deze landen hebben allemaal een unieke ‘National Focus’ tree. Hierin kan je kiezen om de historische beslissingen van deze landen te volgen of ze net een andere richting uit te laten gaan. Zo kan Italië zich bijvoorbeeld niet aansluiten bij Duitsland, maar proberen om een Mediterrane alliantie op te richten en zo zèlf een wereldmacht te worden, of kan de VS proberen om van de chaos gebruik te maken en heer en meester te worden van beide Amerikaanse continenten.

Minder belangrijke landen hebben dezelfde ‘National Focus’ opties, die hen ervoor laat kiezen om al dan niet in de oorlog betrokken te raken. Je kan er bij de start van een spel voor kiezen om de AI de historische keuzes te laten kiezen of om hem de vrijheid te laten. De historische oorlog beïnvloeden door bijvoorbeeld veel sneller met nucleaire wapens op de proppen te komen is dus een optie, net zoals een volledig alternatieve oorlog uit te vechten waarin er soms uit het niets nieuwe naties opduiken of kleine landen ineens wereldmachten worden. Voor elk van deze alternatieve tijdslijnen heeft het spel ook altijd wel een verhaaltje klaar waarbij bijvoorbeeld één of andere politieke leider, die vaak uit de echte wereld geplukt werd, een burgeroorlog veroorzaakt, al dan niet wegens achterkamerpolitiek van andere landen. Combineer dit met de toch behoorlijk lange speelduur van een campagne en Hearts of Iron IV heeft het potentieel om je jaren bezig te houden.

Ook de zeer ruime research tree zorgt ervoor dat je je land en leger kan aanpassen aan jouw speelstijl. Vaak sluiten de verschillende opties elkaar ook uit, zodat je keuzes moet maken over welke richting je uit wil. Interessant is dat je ook rekening zal moeten houden met de realiteit van de tijd: het onderzoeken van technologie die zijn tijd vooruit is, kost aanzienlijk meer tijd. Zo kan je bijvoorbeeld direct de technologie voor nucleaire wapens beginnen onderzoeken in de hoop om zo sneller de vijand te kunnen bestoken, maar je zal hierdoor op andere vlakken een achterstand oplopen en dus misschien zelfs het onderspit delven voor je aan je superwapens kan beginnen.

Voor wie de ervaring òf het geduld om te leren heeft, is Hearts of Iron IV dus zeker en vast een topper die qua diepgang en herspeelbaarheid weinig andere games moet voorlaten. Voor een spel dat nog het meest lijkt op een bordspel, is er natuurlijk op grafisch gebied weinig nodig. De interface is duidelijk, eens je weet waar je moet zijn natuurlijk, en de knappe kaart geeft het reliëf en het weer goed aan. Het enige technisch probleem is dat de simulatiesnelheid van het spel rond 1944 de dieperik in gaat wat gezien de complexiteit van de wereld op dat moment misschien niet onbegrijpelijk is, maar wel sneu voor wie graag gewoon alternatieve tijdslijnen ziet ontstaan.