This War of Mine

This War of Mine

Geweld en oorlog komen in veel games voor, meestal met de speler in een hoofdrol. 11bit Studios, dat bekendheid verwierf met de omgekeerde tower defense serie Anomaly, vond dat het tijd werd om ook deze typische setting van een andere kant te bekijken. In This War of Mine is de oorlog echter de achtergrond terwijl je het leven van een kleine groep mensen in goede banen probeert te leiden. Het zou het scenario kunnen zijn van de zoveelste survivalgame, maar het resultaat is een unieke ervaring die je wel eens zou kunnen doen nadenken over hoe we als gamers kijken naar wat een cliché setting geworden is.

This War of Mine speelt zich af in een naamloos conflict dat gebaseerd lijkt op de Joegoslavische oorlogen van de jaren '90. In een stad waar hevig gevochten wordt, hebben drie burgers beschutting gezocht in een oud, beschadigd huis. Elk van de karakters heeft een eigen achtergrond en een, hopelijk nuttige, vaardigheid. Zo is een gewezen kok handig omdat hij een maaltijd kan bereiden met minder voorraad, maar kan je de voordelen van een gepensioneerde wiskundeleraar in twijfel trekken. Overlevers hebben een aantal basisbehoeftes die je moet trachten te bevredigen: eten, slapen en een minimum aan mentale stabiliteit. Bij de aanvang van het spel trek je dus op onderzoek door het huis in de hoop wat nuttige materialen te vinden. Met deze materialen kan je een handvol zaken bouwen die het leven in het huis vergemakkelijken: bedden om in te slapen, een fornuis om op te koken of gewoon de gaten in de muren dichten.

Aangezien alle goederen bijzonder schaars zijn zal je ook zeer zuinig moeten zijn. Een bed kan best gedeeld worden door de hele groep en eten kan eigenlijk wel uitgesteld worden tot mensen héél hongerig zijn. Alles wat je in het huis kan doen: bouwen, koken, eten,... gebeurt overdag, wanneer het te gevaarlijk is om rond te zwerven in de belegerde stad. Eens je het huis verkend en leeg geplunderd hebt, zal je elke nacht nieuwe materialen buitenshuis moeten zien te vinden. Je kan één van je overlevers op strooptocht sturen terwijl de anderen slapen of de wacht houden. Je kiest één van de mogelijke locaties die je kan verkennen en sluipt binnen in de hoop iets nuttigs te vinden. Wat je aantreft kan soms een schat aan materiaal en voedsel zijn, maar ook andere overlevers die zich verschuilen.

Sommige mensen die je ontmoet, zullen vriendelijk zijn en je met rust laten of zelfs goederen met je willen ruilen. Anderen zullen je als een indringer aanzien en vluchten, om genade smeken of je aanvallen. Stealth is dus een belangrijk onderdeel van dit deel van het spel. Aangezien je geen idee hebt of eventuele andere bewoners van een pand vijandelijk of gewapend zijn, moet je met een beperkt zicht en afgaand op geluiden proberen om zoveel mogelijk bij elkaar te scharen. Jezelf bewapenen is ook een mogelijkheid, maar geweld inzetten kost nog meer schaarse materialen. Na een tijdje wordt de gameplay van het telkens opnieuw op zoek gaan naar goederen een beetje repetitief, maar door de willekeurige invulling van de locaties, omstandigheden en groepsleden is er toch genoeg afwisseling. Eens je het spel een paar keer doorgespeeld hebt, zal je er ook wel in slagen om - buiten bij de meest ongelukkige startsituaties - het spel tot een goed einde te brengen.

Het herhalen van dagen van werken in huis en ‘s nachts op verkenningstocht gaan zal zich herhalen tot je groep ten onder gaat of, met wat geluk en ervaring, het einde van de oorlog haalt. Op dit vlak kan je This War of Mine genre-gewijs dus beschouwen als een tweedimensionale survival roguelike. Geluk speelt, zoals waarschijnlijk ook in het echte leven, een grote rol in het overleven in deze oorlog aangezien de startsituatie iedere keer anders is. Van de samenstelling van de groep overlevers en in welke staat ze zich bevinden, over de locaties die beschikbaar zijn tot zelfs het seizoen waarin je begint spelen, allemaal spelen ze een belangrijke rol in je overlevingskans. Soms begin je in de zomer met drie gezonde knapen, een andere keer begin je in de winter en is één overlever gewond, een andere ziek en de derde depressief. Afhankelijk van je situatie zal je dus je schaarse goederen moeten inzetten waar de nood het hoogste is. Zoek je eerst een verband om een gewonde te verzorgen of zorg je ervoor dat er voldoende eten is in de hoop dat de wonde na een tijdje rusten vanzelf ook wel heelt? De beslissingen die je neemt over de overlevers zijn dus altijd moeilijk, maar daar stopt het niet mee.

Het spel stelt je ook voor morele keuzes, zonder ze als dusdanig voor te stellen. Is het gerechtvaardigd om de laatste bezittingen van een bejaard koppel te stelen als je zelf op het punt staat om te sterven van de honger? Als je die stap gezet hebt, gebruik je dan ook geweld tegen iemand die zijn eigen voedsel probeert te beschermen? Laat je iemand mee gaan met een buur die om hulp komt smeken? De gevolgen van die beslissingen wegen niet enkel op je eigen geweten op een manier die we eigenlijk alleen nog maar in Papers Please zagen; maar ook de gemoedstoestand van sommige overlevers. De ene zal meer een nood-breekt-wet of alles-om-te-overleven mentaliteit hebben, anderen zullen in een mentale neerwaartse spiraal terechtkomen.

Hoewel de gameplay soms dus wel wat weg heeft van The Sims, slaagt het spel er wonderwel in om je de hopeloze depressiviteit van een oorlog te laten voelen. Je moet stelen, schrapen en moeilijke keuzes maken in de vage hoop het nog één dag langer te trekken. De grafische stijl helpt om de donkere sfeer te behouden en vooral de houtskooltekenstijl die de achtergrond of niet-zichtbare ruimtes opvult geeft het spel een unieke look. De overlevers geven ook duidelijk blijk van hun toestand: van het manken bij een wonde, tot het hoofd laten hangen als ze zich slecht voelen. Het geluid is eerder beperkt en timide wat de sfeer bedrukt houdt. Dit maakt het des te indrukwekkender als je het geluk hebt om een gitaar te vinden èn toevallig een persoon in je groep hebt die gitaar kan spelen, want zowel je eigen humeur als dat van de overlevers verbetert door de simpele toevoeging van een streepje muziek.