Civilization: Beyond Earth

Nieuwe oorden opzoeken in Civilization: Beyond Earth

Toen Firaxis Civilization: Beyond Earth aankondigde, kon het niet vaak genoeg herhalen dat dit geen opvolger van Alpha Centauri zou worden, maar een science fiction spinoff van Civilization. Dit weerhield een legioen aan nostalgische fans niet van het oprakelen van hun epische veroveringen in Alpha Centauri en te hopen op een even legendarische spirituele opvolger ervan. Wie daarop zat te wachten kunnen we al direct teleurstellen, Beyond Earth heeft veel meer te maken met Civilization V dan met Alpha Centauri. Wat uiteraard niet wil zeggen dat het een slecht spel is…

Bij aanvang van het spel zal een ervaren Civilization V-speler direct heel wat overeenkomsten, maar ook een paar verschillen opmerken. Het spel klinkt als Civilization, speelt als Civilization en ziet er uit als Civilization. Op dat vlak is het dus zeker verslavend te noemen. Zo zijn de gekende landen met elk hun specifieke kenmerken ingewisseld voor onderling vrij uitwisselbare ‘Sponsors’, wat eigenlijk de ruimtevaartorganisaties zijn van landen in tde toekomst: Franco-Iberia, Brazilia, Polystralia… met elk één klein specifiek voordeel ten opzichte van de concurrentie. Hiernaast kan je ook nog het soort kolonisten bepalen. Dit zal een bonus geven in iedere stad: ingenieurs zullen voor extra productie zorgen, artiesten voor extra cultuur, enzoverder. Hier bepaal je dus eigenlijk al voor een groot deel op welke manier je het spel denkt te gaan winnen. Als laatste kies je een type ruimteschip en voorraad. Deze geven ook nog kleine startbonussen zoals een gratis technologie, extra eenheid of informatie over de planeet waar je zal landen.

Dit systeem zorgt ervoor dat je iets meer vrijheid hebt in het bepalen van je eigen voordelen dan in Civilization V, maar het grote nadeel is dat de facties zèlf hierdoor wel heel weinig persoonlijkheid hebben. Straffe verhalen over hoe die gekke Genghis Khan tegen beter weten in toch weer met iedereen ruzie zocht, zullen dus achterblijven. Bizar is wel dat hoewel je een spel met 12 facties kan spelen, er maar 8 verschillende sponsors zijn. Wat er dus op neerkomt dat je meerdere dubbele facties in een spel hebt, waardoor het een beetje belachelijk wordt als generaal Kozlov van The Slavic Federation plots de oorlog verklaart aan generaal Kozlov van The Slavic Federation of dat je op de duur ook niet meer goed weet met wèlke van de twee Samatar Jama Barre’s van The People’s African Union je nu ook alweer een alliantie tegen zijn kloon wou aangaan.

Het verschil in de aanpak van facties speelt zich vooral af eens ze al allemaal een tijdje de planeet verkend hebben. Afhankelijk van hoe je jezelf aanpast aan het leven op de nieuwe planeet zal je jezelf in één van de drie richtingen specialiseren. Ben je van het type dat eerder vindt dat je omgeving zich maar aan jou moet aanpassen, dan is er de Purity richting. Hier zorg je ervoor dat je de planeet zoveel mogelijk op de aarde doet lijken en dat het menselijk ras zo zuiver mogelijk blijft. Lijkt het je een beter idee om de mensheid gewoon zodanig te verbeteren dat ze de gevaren van een andere planeet de baas kunnen, dan is er de Supremacy aanpak die je bevolking een digitale upgrade zal geven. De derde optie is om je beschaving in vrede te laten samenleven met de planeet door voor Harmony te gaan. Afhankelijk van je keuze hierin kan je eenheden op een iets andere manier upgraden, ook een nieuw element ten opzichte van Civilization, en word je ook wel gestuurd in de richting van één van de overwinningsmanieren. De gameplay blijft echter uiteindelijk behoorlijk gelijk, wat je ook kiest. Wie zich als groene jongen volledig op Harmony stort, kan dus ook zonder problemen al het lokale leven uitroeien.

De keuze van aanpak bepaalt niet alleen welke eenheden en voordelen je hebt, maar ook de relatie met andere facties. Spelers die beide voor Purity gaan zullen zo al snel een natuurlijke alliantie vormen tegenover de anderen. In tegenstelling tot in Civilization zullen andere landen je zeker in het begin van het spel niet zonder grondige reden aanvallen. Wat niet onlogisch is gezien het allemaal mensen zijn die zich initieel vooral zullen moeten bezig houden met overleven en niet met elkaar de duvel aan te doen. Het kan dus perfect zijn dat je vele honderden beurten nauwelijks aan vechten toekomt. Eens je politieke aanpak te veel verschilt van een ander land zal het zich soms zeer snel vijandig beginnen gedragen, zonder dat er voor de rest een zinnige reden voor is. Het diplomatieke systeem is voor de rest behoorlijk simplistisch, want buiten het klassieke uitwisselen van technologie of grondstoffen is er weinig te doen. De behoorlijk briljante Verenigde Naties aanpak van Alpha Centauri kan je al helemaal vergeten. Om de onderlinge relaties toch een beetje uit te diepen, is er wel een spionagesysteem voorzien waarmee je energie of technologie kan stelen of uiteindelijk zelfs terroristische aanslagen kan plegen.

Waar het spel natuurlijk wel in verschilt ten opzichte van Civilization is het feit dat het zich op een andere planeet afspeelt, wat enkele verschillen met zich meebrengt. Zo zijn de barbaren vervangen door Aliens, die zeker niet enkel een andere texture hebben, maar zich ook anders gedragen. De meesten zullen wel wat rondzwerven, maar zullen zelden menselijke steden of eenheden aanvallen zonder reden. Zolang je tenminste uit de buurt blijft van hun nesten, want die zullen ze fanatiek verdedigen. Ook wie zich liever Starship Troopers-gewijs een weg door groen bloed wil banen, zal wèl de toorn van de Aliens over zich heenkrijgen.

Met de kleinere exemplaren valt dit dan nog wel mee, maar gigantische wormen of zeemonsters vernietigen de meeste eenheden in één klap. Door het toevoegen van deze neutrale, maar toch niet ongevaarlijke wezens is het verkennen van de planeet een pak interessanter. Explorer eenheden kunnen bijvoorbeeld ruines of andere artefacten onderzoeken, maar zijn zeer kwetsbaar. Een expeditie naar onbekend gebied gebeurt dan ook best onder begeleiding van een aantal Space Marines. Ook City States zijn logischerwijze niet aanwezig op een andere planeet. In plaats hiervan zijn er onafhankelijke Outposts. Spijtig genoeg kan je hier eigenlijk niets mee doen buiten er matige handelsroutes mee opzetten.

De verschillende types overwinningen zijn ook nieuw. Door een reeks quests te volbrengen kan je bijvoorbeeld terug naar Aarde reizen of een intelligent buitenaards ras contacteren. Ze komen allemaal wel neer op hetzelfde stappenplan: enkele specifieke technologiëen onderzoeken, enkele specifieke gebouwen in een stad bouwen, dan één uniek gebouw bouwen, activeren en wachten tot je het beknopte overwinningsscherm te zien krijgt. Erg veel voldoening of variatie brengt dit dus niet met zich mee.

Volledig nieuw is dan weer het technologieweb dat het welbekende vrij lineaire research pad vervangt. Je krijgt vanaf de eerste beurt een overzicht van àlle mogelijke zaken die je kan onderzoeken en dus de volledige vrijheid in welke richting je wil gaan. Voor ervaren spelers is dit natuurlijk een pluspunt, maar het zal een behoorlijk tijdje duren voor je er je weg in vindt. Waar je in eerdere games altijd wel een beetje op je historische kennis kon vertrouwen om keuzes te maken, verspil je hier te veel tijd om de mogelijkheden van iedere technologie telkens opnieuw na te lezen voor je een beslissing kan maken. Ook als je bijvoorbeeld een gebrek hebt aan energie is er geen enkele manier om makkelijk technologie te vinden die dit kan verbeteren. Zelfs de Civilopedia laat je in de steek en geeft geen overzicht van welke gebouwen voor bijvoorbeeld extra gezondheid zorgen.

Dat leidt ons naadloos naar één van de andere grote problemen van het spel. De interface is bedroevend slecht. Zo zal een conversatie met een andere factie de rest van jouw informatie onzichtbaar maken. Je zal dus moeten beslissen of je al dan niet goederen gaat exporteren zonder te kunnen nakijken hoeveel je er in bezit hebt of zelfs beslissen of je al dan niet ten oorlog trekt zonder te weten wààr de vijand zich bevindt, of hij jouw vijandig gezind is of als je er toevallig niet een hele reeks waardevolle handelsroutes mee opgezet hebt. In combinatie met de dubbele facties maakt dit van diplomatie zelfs geen poker meer, maar eerder een loterij. Goederen die je koopt of ontgint gaan naar een totaal, maar het is onmogelijk om uit te zoeken waar je deze schaarse voorraad aan uitgeeft. Het overzicht van eenheden helpt je op geen enkele manier om uit te zoeken waar ze zich bevinden. Het is ook nergens te zien hoe de relaties tussen de andere facties zijn. De lijst met ontbrekende of moeilijk vindbare informatie lijkt niet te stoppen.

Het spel voelt daarenboven eigenlijk ook te kort aan en voor je het weet zit je al in de finale fase die onherroepelijk het einde van het spel betekent. Extra vervelend wordt het dan als er ook nog eens een onuitschakelbare Time Victory in het spel zit die na een vast aantal beurten het spel beëindigt, wat niet meteen getuigt van een vol vertrouwen in de spelduur. Combineer deze problemen met te laag aantal facties en het feit dat heel het spel aanvoelt als een Civilization-spel met een aantal ontbrekende features en Beyond Earth lijkt eerder op een mod voor Civilization V.